ŞEYH HAMİD-İ VELÎ
(SOMUNCU BABA) (1331-1412)
(SOMUNCU BABA) (1331-1412)
Asıl
adı Hamid Hamidüddin'dir. Somuncu Baba olarak da bilinen Şeyh Hamid-i
Veli Hazretleri, Osmanlı Padişahı Yıldırım Bayezid Han zamanında
yaşamıştır.
Miladi 1331 tarihinde Kayseri'nin Akçakaya köyünde doğmuştur. Anadolu'yu manevi fetih için gelen Horasan erenlerinden Şemseddin Musa Kayseri'nin oğludur. Soyu Peygamber Efendimiz (s.a.s)'e ulaşır, 24. kuşaktan torunudur, Seyyiddir. Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri ilk tahsilini babası Şemseddin Musa Kayseri'den almıştır. Bilge kişiliği olan Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri, ilim alanındaki çalışmalarını Şam, Tebriz ve Erdebil'de sürdürmüştür. Alaaddin Erdebili'den ve Bayezid-i Bistami'nin ruhaniyetinden manevi terbiye almıştır.
Dini ve dünyevi ilimlerle ilgili icazet alarak, irşad vazifesi için Anadolu'ya dönmüş Bursa'ya yerleşmiştir. Bursa'da çilehanesinin yanında yaptırdığı ekmek fırınında somun pişirip çarşı pazar dolaşarak "Somunlar Müminler" nidasıyla insanlara ekmek dağıtmıştır. Bu sebeple Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri, Somuncu Baba ve Ekmekçi Koca olarak da tanınmıştır.
Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri, 1412 (h. 815) tarihinde Darende'de ebedi âleme göç etmiştir. Kabri şerifleri, kendi zamanında halvethane olarak kullanılan, misk ü anber kokulu, şimdiki Şeyh Hamid-i Veli Camii içerisinde olup, estetik yapılı cevizden oyma sanduka ile de kaplıdır.
Miladi 1331 tarihinde Kayseri'nin Akçakaya köyünde doğmuştur. Anadolu'yu manevi fetih için gelen Horasan erenlerinden Şemseddin Musa Kayseri'nin oğludur. Soyu Peygamber Efendimiz (s.a.s)'e ulaşır, 24. kuşaktan torunudur, Seyyiddir. Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri ilk tahsilini babası Şemseddin Musa Kayseri'den almıştır. Bilge kişiliği olan Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri, ilim alanındaki çalışmalarını Şam, Tebriz ve Erdebil'de sürdürmüştür. Alaaddin Erdebili'den ve Bayezid-i Bistami'nin ruhaniyetinden manevi terbiye almıştır.
Dini ve dünyevi ilimlerle ilgili icazet alarak, irşad vazifesi için Anadolu'ya dönmüş Bursa'ya yerleşmiştir. Bursa'da çilehanesinin yanında yaptırdığı ekmek fırınında somun pişirip çarşı pazar dolaşarak "Somunlar Müminler" nidasıyla insanlara ekmek dağıtmıştır. Bu sebeple Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri, Somuncu Baba ve Ekmekçi Koca olarak da tanınmıştır.
Zamanın
Padişahı Yıldırım Beyazıd Han Niğbolu zaferini kazanınca Allah'a şükür
nişanesi olarak Bursa Ulu Camiini yaptırmıştır. Ulu Cami'nin açılış
hutbesini Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri okumuş, hutbede Fatiha Suresini
yedi farklı şekilde yorumlamıştır. Bu olağanüstü hutbeyi dinleyen
cemaat Şeyh Hamid-i Veli Hazretlerine büyük bir teveccüh ve tazim
göstermiştir. Manevi kişiliği ve bilgelik yönü ortaya çıkan Şeyh
Hamid-i Veli Hazretleri şöhretten korktuğu için talebeleriyle birlikte
Bursa'dan ayrılarak Aksaray'a gelmiştir. Aksaray'da Hacı Bayramı Veli
Hazretlerini dünyaya ve ahirete ait ilimlerde eğiterek yetiştirmiş,
irşad vazifesi için Ankara'ya görevlendirmiştir.
Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri, 1412 (h. 815) tarihinde Darende'de ebedi âleme göç etmiştir. Kabri şerifleri, kendi zamanında halvethane olarak kullanılan, misk ü anber kokulu, şimdiki Şeyh Hamid-i Veli Camii içerisinde olup, estetik yapılı cevizden oyma sanduka ile de kaplıdır.
Şeyh
Hamid-i Veli Hazretlerinin Yusuf Hakiki ve Halil Taybi adında iki oğlu
bilinmektedir. Yusuf Hakiki Aksaray'da kalarak burada vefat etmiştir.
Diğer oğlu Halil Taybi ise, hacdan döndükten sonra babası ile birlikte
Darende'ye gelerek yerleşmiş ve burada vefat etmiştir. Kabri şerifleri
Şeyh Hamid-i Veli Hazretlerinin yanındadır.
Talebeleri:
Somuncu Baba Hazretleri
ve en meşhur talebesi Hacı Bayram Veli'nin Osmanlı Devletinde yeni
Anadolu ve Rumeli üzerinde çok büyük etkileri vardır. Osmanlı kültürünü
etkileyen bu önemli simaların hizmetlerini ve kültürümüze katkılarını
anlamak için yetiştirmiş oldukları bazı isimleri zikretmemiz gerekir.
Böylece kültürümüz için ne kadar önemli olduklarını ve büyük değerler
ifade ettiklerini anlamaya çalışabiliriz. Bu önemli isimler ve medfun
oldukları yerler şunlardır:
Halil Taybi- Darende
Baba Yusuf Hakiki- Aksaray
Akşemseddin - Beypazarı – Göynük
Ömer Dede- Göynük
Hızır Dede- Bursa
Akbıyık Sultan- Bursa
İnce Bedreddin- Darende
Yazıcıoğlu- Gelibolu
Şeyh Lutfullah- Balıkesir
Şeyhî- Kütahya
Şeyh Üftade- Bursa
Aziz Mahmud Hüdayi- İstanbul
Muslihiddin Halife- İskilip
Uzun Selahaddin- Bolu
Baba Yusuf Hakiki- Aksaray
Akşemseddin - Beypazarı – Göynük
Ömer Dede- Göynük
Hızır Dede- Bursa
Akbıyık Sultan- Bursa
İnce Bedreddin- Darende
Yazıcıoğlu- Gelibolu
Şeyh Lutfullah- Balıkesir
Şeyhî- Kütahya
Şeyh Üftade- Bursa
Aziz Mahmud Hüdayi- İstanbul
Muslihiddin Halife- İskilip
Uzun Selahaddin- Bolu
Somuncu Baba
Hazretlerinin günümüze kadar gelen uzantıları ve yansımaları o kadar
mükemmel ki Anadolu'nun her köşesinde bir parçasını bulmak ve
yüreklerde hissetmek mümkündür. Âlim ve tasavvuf ehli kimseler üzerinde
emeği ve etkisi bulunan Somuncu Baba Hazretleri için kültürümüzün
temel taşlarından biridir diyebiliriz. Öyle ki uzantılarının günümüze
kadar devam etmesi neseb-i aliyesinin halen etken olması günümüz
insanları için Allah'ın bir lütfudur.
http://www.hulusiefendivakfi.org.tr
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder